21.06.06 Trò đùa của sự ngẫu nhiên (Fooled by Randomness) – Nassim N. Taleb
Leo: Một tập hợp thú vị quan sát với cái nhìn phê phán để thấy rằng sự ngẫu nhiên (may mắn) đóng vai trò lớn hơn người ta tưởng trong sự thành công, hay thất bại, hoặc là hình thành lên một trào lưu, làn sóng, lịch sử của con người.
Cuốn sách chưa hẳn thành 1 chủ thuyết hay là 1 hệ thống nghiên cứu đầy đủ, cảm giác là 1 sự cô đọng và cóp nhặt từ rất nhiều nguồn của tác giả – cộng với kinh nghiệm thực tế trong giao dịch để minh chứng cho luận điểm về sự ngẫu nhiên của mình, và cái cách con người từ chối chứng thực nó, dùng mọi lý lẽ để bảo vệ cái tôi của mình – “lịch sử luôn có cách giải thích thích hợp khi nhìn về quá khứ”
Về cơ bản thì tính phê phán (critical thinking của bạn Taleb, người Do Thái) rất hay và đáng để tham khảo – những điều đến cuối cùng đưa ra thì lại khá là phù hợp với chủ thuyết của Phương Đông từ cách đây rất lâu: thiểu dục tri túc, biết vừa đủ là hạnh phúc, rồi nhìn vào nội tại – điều khiển từ tâm của chính mình không phụ thuộc ngoại cảnh.
Hơi lan man nhưng đọng lại phảng phất hơi thở của chủ nghĩa khắc kỷ, Kant, và tinh thần đạo Phật, Lão rất nhiều – khá thú vị 🙂
— Một vài câu trích dẫn —
Xác xuất…là sự chấp nhận rằng tri thức của chúng ta thiếu sự chắc chắn.
Mọi việc mang tính ngẫu nhiên nhiều hơn chúng ta tưởng.
Một sự việc dẫu đạt được thành công nhiều lần đến mức nào cũng không quan trọng nếu như cái giá của thất bại vượt quá ngưỡng có thể chịu đựng.
(tâm lý học tiến hóa)…việc một người thể hiện ra bên ngoài hiệu quả hoạt động của mình, giống như ưu điểm vượt trội của động vật, có thể nhằm mục đích phát ra tín hiệu: nó khiến kẻ thắng cuộc trở nên nổi bật hơn, hỗ trợ hiệu quả cho quá tình lựa chọn bạn tình.
Anh hùng là anh hùng bởi vì sự quả cảm trong hành vi của họ, không phải do họ thành hay bại.
Tâm trí (gene) của chúng ta không được thiết kế để hiểu về cách thế giới vận hành, mà là để nhanh chóng thoát ra khỏi rắc rối và có người nối dõi.
Mỗi người rồi sẽ quay về những đặc điểm lâu dài của mình.
Một ý tưởng tồn tại qua nhiều chu kỳ là dấu hiệu cho thấy tính phù hợp tương đối của nó.
Do có những sự kiện hiếm gặp xuất hiện gây gián đoạn, nên thế giới mà chúng ta đang sống không liên tục hướng đến sự cải thiện. Và mọi thứ trong cuộc sống cũng không di chuyển liên tục.
Tôi đặt mục tiêu thu lợi từ các sự kiện hiếm gặp thông qua những khoản cược bất đối xứng. [Thợ săn khủng hoảng]
Mọi phát biểu “có thể kiểm chứng” đều nên được kiểm chứng, bởi vì đầu óc chúng ta tạo ra rất nhiều lỗi quan sát khi dựa dẫm vào những ấn tượng chung chung.
Vấn đề của kiến thức và khám phá không nằm ở việc xử lý những gì chúng ta biết, mà nằm ở việc xử lý những gì chúng ta không biết.
Xã hội mở là xã hội không tồn tại chân lý vĩnh viễn, như vậy các quan điểm đối ngược mới có cơ hội xuất hiện.
Tôi sẽ sử dụng thống kê và các phương pháp quy nạp để thực hiện những khoản cược táo bạo, nhưng tôi sẽ không sử dụng chúng để quản lý rủi ro và khả năng tiếp xúc với rủi ro của mình … bảo đảm rằng cái giá phải trả khi mắc sai lầm đã được giới hạn (và không tính xác suất từ dữ liệu quá khứ).
Quy tắc có giá trị riêng, chúng ta tuân thủ theo chúng không phải vì chúng là thứ tốt nhất, mà vì chúng hữu dụng và giúp tiết kiệm thời gian cũng như công sức.
Nếu tâm trí bạn hoạt động theo một chuỗi những quy tắc rời rạc, chúng không nhất thiết phải nhất quán với nhau, và nếu có thể hoạt động được ở quy mô cục bộ, chúng sẽ không nhất thiết phải hoạt động ở quy mô toàn thể…
Tâm trí của bạn không thể lưu trữ và sử dụng mọi thứ bạn biết cùng một lúc.
Mọi người phản ứng trước những rủi ro rõ ràng và cụ thể, không phải là những rủi ro trừu tượng
Mọi việc có vẻ dễ dự đoán hơn sau khi sự kiện đã xảy ra
Bộ não hoạt động không phải là bộ não tư duy
Chấp nhận rủi ro vì đánh giá thấp xác suất xảy ra.
Hầu hết những ý kiến và đánh giá của chúng ta về rủi ro có thể đều là những kết quả của cảm xúc.
Chúng tôi yêu cầu được quyền mâu thuẫn với chính mình.
Niềm tin được gọi là phụ thuộc vào lối mòn nếu như trình tự của các ý tưởng được sắp xếp sao cho ý tưởng đầu tiên hoàn toàn chiếm ưu thế.
Thái độ cao quý sẽ khiến cho cả thất bại lẫn chiến thắng mang tính anh hùng như sau…Đừng đổ lỗi, đừng than thân trách phận…Điều duy nhất nữ thần may mắn Fortuna không thể kiếm soát chính là hành vi của bạn.
Nghiên cứu về hạnh phúc chỉ ra rằng những người sống dưới áp lực tự áp đặt về việc phải đạt được sự tối ưu khi tận hưởng cuộc sống lại cảm thấy khổ sở và khó khăn.